Stemmen bij verkiezingen

Inhoud

Elke Belg vanaf de leeftijd van 18 jaar heeft stemplicht ook al bevindt hij zich in het buitenland.

België kent verkiezingen op vijf bestuursniveaus. Deze zijn goed voor twee verkiezingsperiodes:

1. Europese verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor het Europees Parlement
2. federale verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers
3. Vlaamse verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor het Vlaams Parlement
4. provinciale verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor de Provincieraad
5. gemeentelijke verkiezingen: we kiezen vertegenwoordigers voor de gemeenteraad.

Europese, federale en Vlaamse verkiezingen vallen voortaan altijd samen. Ook de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen vallen telkens samen.

Een EU-onderdaan kan zijn stem uitbrengen bij de Europese verkiezingen en de gemeenteraadsverkiezingen. Niet-Belgen van buiten de Europese Unie kunnen deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen.

Voorwaarden

Als Belg ben je stemgerechtigd als je aan de volgende voorwaarden voldoet:

• Je moet minstens 18 jaar zijn, ten laatste op de dag van de verkiezingen (leeftijdsvoorwaarde).
• Je mag niet geschorst of uitgesloten zijn van het kiesrecht.
• Je moet ingeschreven zijn in het bevolkingsregister van jouw gemeente, ten laatste op de dag dat de kiezerslijst wordt afgesloten (inschrijvingsvoorwaarde).

Procedure

Iedere persoon die in de kiezerslijst ingeschreven is, wordt opgeroepen en moet zich aandienen in het stembureau. 

Een EU-onderdaan of niet-Belg van buiten de Europese Unie die wil deelnemen aan de verkiezingen moet zich eerst laten inschrijven in de kiezerslijsten. Eenmaal hij zich geregistreerd heeft, is hij eveneens verplicht deel te nemen.

Je moet stemmen in de gemeente waar je bent gedomicilieerd ten laatste op de datum van het vastleggen van de kiezerslijsten. Die gemeente moet jouw oproepingsbrief versturen ten laatste 15 dagen voor de start van de verkiezingen. Als je bent verhuisd na het vastleggen van de kiezerslijsten, dan wordt de oproepingsbrief verzonden naar jouw vorige adres.

Wat meebrengen

• oproepingsbrief
• identiteitskaart

Je hebt jouw oproepingsbrief niet ontvangen?

Heb je 15 dagen voor de verkiezingsdag nog steeds geen oproepingsbrief ontvangen of ben je jouw oproepingsbrief kwijt? Dan kan je een duplicaat aanvragen bij de dienst Burgerlijke stand. 
Op de dag van de verkiezingen kan je terecht bij de dienst Bevolking voor een duplicaat. Op deze oproepingsbrief wordt ‘DUPLICAAT’ vermeld door het gemeentebestuur.

Je hebt geen oproepingsbrief en geen duplicaat?

Het kiesbureau mag een kiezer, die op de kiezerslijst is ingeschreven, tot de stemming toelaten zelfs als hij zijn oproepingsbrief niet bij heeft, maar dit kan enkel op vertoon van zijn identiteitskaart.

Je hebt op de dag van de verkiezingen jouw identiteitskaart verloren?

Op de dag van de verkiezingen kan je het verlies van jouw identiteitskaart aangeven op de dienst bevolking. Die geeft jou dan een voorlopig bewijs van identiteit. Dat identiteitsdocument kan je vervolgens gebruiken om te stemmen.

Uitzonderingen

In België geldt de stemplicht. Het is echter mogelijk dat je je, om uiteenlopende redenen, op de dag van de verkiezingen niet naar het stembureau kunt begeven om jouw stem uit te brengen. In dat geval kun je toch stemmen door een volmacht te geven aan een andere kiezer.

Je kan ook iemand vragen om naar het stembureau te gaan waar je moet stemmen, om daar volgende documenten af te geven:

• jouw oproepingsbrief
• een bewijs van jouw afwezigheid

Deze documenten kan je vóór de verkiezingen bij de burgerlijke stand bezorgen, na de verkiezingen moet je jouw oproepingsbrief met een brief waarin je de redenen uiteenzet bezorgen aan de vrederechter

Regelgeving

https://verkiezingen.fgov.be/

Meer info

Recht op terugbetaling of gratis treinbiljet

Kiezers kunnen gebruik maken van een gratis treinbiljet of gebruik maken van het recht op terugbetaling van de reiskosten.